Typeset by Sri Parigi Mahendra Kumar and Smt. Kamaraju Subhadra Date: 10-Oct-2001 యెంకి పాటలు 1. ముద్దుల నా యెంకి గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాదీ కూకుండనీదురా కూసింతసేపు ! ............................... నాకాసి సూస్తాది నవ్వు నవ్విస్తాది, యెల్లి మాటాడిస్తె యిసిరి కొడతాదీ ! గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాదీ ............................... కన్ను గిలికిస్తాది నన్ను బులిపిస్తాది, దగ్గరస కూకుంటె అగ్గి సూస్తాదీ ! గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాదీ ............................... యీడుండమంటాది యిలు దూరి పోతాది, యిసిగించి యిసిగించి వుసురోసుకుందీ ! గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాదీ ............................... మందొ మాకో యెట్టి మరిగించినాదీ, పల్లకుందామంటె పాణమాగదురా ! గుండె గొంతుకలోన కొట్లాడుతాదీ ............................... 2.వొనలచ్చిమి జాము రేతిరి యేళ జడుపు గిడుపూ మాని సెట్టు పుట్టా దాటి సేనులో నేనుంటె మెల్లంగ వస్తాది నా యెంకీ ! సల్లంగ వస్తాది నా యెంకీ ! పచ్చన్ని సేలోకి పండు యెన్నెల్లోన నీలి సీరాగట్టి నీటుగొస్తావుంటె వొయ్యారమొలికించు నా యెంకీ ! వొనలచ్చి మనిపించు నా యెంకీ ! యెంకి వస్తాదాని యెదురూగ నేబోయి గట్టుమీదా దాని కంటి కాపడగానె కాలు కదపాలేదు నా యెంకీ ! కరిగి నీరౌతాది నా యెంకీ ! మాటలన్నీ సెప్పి మంచెకిందా కెల్లి గోనెపట్టా యేసి గొంగడీ పైనేసి కూలాసగుంటాది నా యెంకీ ! కులుకు సూపెడతాది నా యెంకీ ! యేతా మెత్తేకాడ యెదురూగ కూకుండి మల్లీ యెప్పటల్లె తెల్లారబోతుంటె సెందురుణ్ణీ తిట్టు నా యెంకీ ! సూరియుణ్ణీ తిట్టు నా యెంకీ ! 3. యెంకి ముచ్చట్లు యెన్నాని సెప్పేది యెంకి ముచ్చట్లు యేటి సెప్పేది నా యెంకి ముచ్చట్లు ? దొడ్డి తోవ కళ్ళె తొంగి సూడంగానె 'తోటకాడే వుండు తొరగొస్త' నంటాది ! యెన్నాని సెప్పేది......... యెంకి రాలేదాని యేటొ సూత్తావుంటె యెనకాలగా వచ్చి 'యెవురు వో'రంటాది ! యెన్నాని సెప్పేది....... 'సిట్టీ సేబా'సాని నిట్టూరమేత్తుంటె మాటా యినబడనట్టు మరియేటొ సెపుతాది ! యెన్నాని సెప్పేది....... 'కోడి గూసేసరికి కొంపకెల్లాలి, నీ కోసరమె సెపుతాను కోపమొ'ద్దంటాది ! యెన్నాని సెప్పేది..... 'యెంత సేపున్నాను యిడిసి పెట్టాలేవు తగువోళ్ళలో మనకి తలవొంపు'లంటాది ! యెన్నాని సెప్పేది..... యెనకెనక సూత్తానె యెల్లుతావుంటాది, యెన్నాని సెప్పేది యెంకి ముచ్చట్లు యేటి సెప్పేది నా యెంకి ముచ్చట్లు ? 4.యెంకితో తిరపతి యెంకీ, నాతోటీ రాయే ! మన యెంకటేశరుణ్ణి యెల్లీ సూసొద్దాము ! 25. పంటసేలకే పయనం యీయేపు నోయావు ఆయేపు నోయావు జోడావులకు నడుమ నాయెంకి, యీడు జోడుగా నిలుసుండె నాయెంకి, ఆట లాడతా కలిసుంటె నాయెంకి, నన్నె సూడు మన్నట్టుండు నాయెంకి ! ఈయేపు నోయేరు ఆయేపు నోయేరు యేళ్ళ రెంటికి నడుమ నాయెంకి తలను పాలకడవెత్తుకొని నాయెంకి, సేత పూలు పుణుకుకొంట నాయెంకి, పూల బూరవోయిస్తానె నాయెంకి, నన్నె పోలుండుమంటాది నాయెంకి ! ఈకాడ నోకొండ ఆకాడ నోకొండ కొండాకోనల నడుమ నాయెంకి, పాల కుండ దించుకోని నాయెంకి, గుడికి దండ మెడతావుంటె నాయెంకి, సూడ రెండే కళ్ళనిపించు నాయెంకి ! ఈసాయ నోసేను ఆసాయనో సేను సేలరెంటికి నడుమ నాయెంకి, పాలు పూలు నా కందిచ్చి నాయెంకి, 'సొమ్ము లేల మన'కంటాది నాయెంకి, గుండె జాలి పుట్టిస్తాది నాయెంకి ! 26. సాటేలా ? సాటేలా ? నీకు మాటేలా ? సిన్నతనమేలా ? సిగ్గేలా ? ఆ సీమ యీ సీమ అందరందాలు తిన్నంగ నినుసూసె దిద్దుకుంటారు ! సాటేలా ? నీకు మాటేలా ?...... ముందు మన పాపణ్ణి కింద దిగనీరు, యెంకి కో వంటారు యెత్తుకుంటారు ! 3.అణకువ ఎంతెంత దూరాన ఎందరిలొ నే నున్న- సూటిగా నావెనుక చూసె నా యెంకి చురికి నేతనవైపు తిరుగవలసినదే ! ఏటవల నేబోయి యిల్లుచేరని రేయి- ఏటదీపము పళ్ళ నిడినదా యెంకి వెలుగులో నేనచట మొలవవలసినదే ! కథ నడుమ మాజోడు నిదుర దోగిన నాడు- కథ కొస తళుకుగోరి కల గనెన యెంకి కలను నే జొరి కథలు తెలుపవలసినదే ! 31.ముసుముసులు ఎంకి జలకపు పలుకు లెచట నిడుకొందు ? ఎంతదాచిన చెణుకు లెగురు నిందందు ! మడుగున జలకమాడ మానీడ లలలపై గోరంత మా నటన కొండంత జేసెనట ! ఎంకి జలకపు.... నీలపై మా రహ స్యాలగొని తీరతీ రాల పరుగిడి, మమ్ము, గాలె యెగతాళియట ! ఎంకి జలకపు.... మెరుపు మేఘుల మించు సరసులను మముగాంచి ఆకసమెవులికి మడు గడుగున పడినదంట ! ఎంకి జలకపు.... రతనాల వేదికను రవల చాందిని కింద ముత్తెపు తలంబ్రాలు ముసిముసుల పెళ్ళంట ! ఎంకి జలకపు... 32.దీపసుందరి దీపసుందరి తోటి సాపత్యమా నాకు దీప సుకుమారి దరిదాపు చనగలనా ? రంగుకోక ధరించి రాజురాక తపించు నీడలను తెలివి విడ నాడి కననుంకించు ! దీపసుందరి.... రెప్పవాల్పక మింట లెక్కించు చుక్కలను అలికిడికి వులికిపడు నలుదెసల విరగబడు ! దీపసుందరి... నిలువంత చెవిజేసి పిలుపువిన నోరగిలు కటి బిగించును శిరసు కానిలెమ్మని విసురు ! దీపసుందరి... కెవ్వుమని కిందబడు నవ్వు నాలుక సాచు 'రాజా'యనుచు నెగిరి 'రారా' యనుచు కునుకు ! దీపసుందరి... వేదన సుఖానమను వెలుగుచు శుభాన చను ! దీపసుందరి.... 33.జాలి రాలురేలును పూలె జాలి నొలికెడురా ? వేలుపే నీకంటె చాల సులభుడురా ! నా యలికిడి నేనె రేయి కొండలనడల శిఖర శిఖరమ్ము నీ ముఖమె చూపునురా ! రాలు రేలును... ఒక్కననె మళ్ళగని చుక్కల మొయిళ్ళగొని నీ కళ్ళె నీ నిలువె నింగి రాయునురా ! రాలు రేలును... పూలతలె నా వెతల పోలిచి మెలికెలారి వొళ్ళు ఝల్లన నిన్నె కళ్ళ గట్టునురా ! రాలు రేలును.... ఏమియడుగకె గుడిని సామికడ నే నిలిచి హారతీయగ వెలిగె మూర్తి నీదేరా !! రాలు రేలును... వుసురుల పసలు చెల్లి ఒంటినై యుంటగని ! రాలు రేలును... 34.మరపు ఏటికోయి మనచెలిమి-నీట చిత్తరవుల కలిమి ? కలయె తెలుపు మనమనసుల కలయికల నిజానిజాల ! అలక నలసి నేను కునుక తెలివిని నను నీవు చెనక- కనకె నీ సరాగసరణి కల రెక్కల పరతుదివిని ! ఏటికోయి.... కనులుకునుక బొమలుకులుకు నని నను తనివారక నెదు యెరుగవింత కలలోనా మరుగుమరులు తిరుగుతెరలు ! ఏటికోయి.... నీ యెద వూయల లీయెడ పోయెద కల పలుపోకల- కలలో కలగందు నొకట తెలివి నిదుర లచట నచట ! ఏటికోయి.... యీ నందనమును నిను నను ఆనంద సుఖమున మరతు ! కలలో నను చూతువేమొ కత్తికెరను జేతువేమొ ! ఏటికోయి.... 35.జయభేరి ------------- కళలీను వనమె వెల-తెలలేల నోయీ ? వనలక్ష్మి కనగాచు-కొను దినములేమో ! వుండుండి పూలటుల-వులికె నేమోయీ ? కడుపులో పాప చ-క్కలిగింతలేమో ! చిలుక పావురము లటు-చిందులేలోయీ ? ఆప్తమిత్రుని రాక కాత్రమో యేమో ! వురుములు మెరుపులాయె-దరికి రావోయీ ? జయభేరితో వెలుగె దయసేయునేమో ! 36.శివ శివా తనివితీరలేదే ఆ తరుణ మాగిపోదే ! కార్తిక దీపాల గంగకలలె కందునే పదేపదే ! తలకిందుతపసున కాశి నిలిచె గంగనను నీ పగ ! శంకరుడె యెరుగడింత సావాసమ్మను నీ వగ ! తనివి... నీలను మన వేలు వేలు కీలింపగ వెదకు సుకము ! ననుతాకిన అలయె నిన్ను పెనగొన నీ పులక తళుకు ! తనివి... నీ కరముల వెలుగు గంగ నా శిరమునె అభిషేకము ! 'శివశివా' యనన్గ ప్రజలు సిగ్గున మునిగెడు నీ భ్రమ ! తనివి... ఉదయమె నా దోయిలి నీ వుదక ధారలుంచు రక్తి బిందు బిందు కోటి సూర్యబింబము లొలికించు శక్తి ! తనివి... 37.బరిణె కలవారిగని అలంకారాలు గొనుట పులి బోలదలచి వాతలనింపుకొనుటె ! ఘనులు తమ సకియలను మణులతో కైసేయ ఆకులలములె యెంకి కాయె నాయిడుసరులు ! కలవారి... ఆకుల కులపుసరులె వేకనులలో కదిలె మెప్పునమెరిసె కనులు నిప్పులగురిసె మణులు ! కలవారి.... పనితనమనగ సఖులు పసలేదనగ ఘనులు పలువాయి సమరాల నలిగె నాకుల సరులె ! కలవారి... వెలవోని మా సరులు నిలువనీడనొసన్గి స్వంతమటు దాచెనొక వలపు పలుకుల బరిణె ! కలవారి.... ననుగూడ నటె దాచు మని పొగిలె నా యెంకి ! కలవారి.... 38.యెంకితనము ఆ చిత్రముకు మెరుగు నీ చక్కదనమే ! యీ చిత్తమునకు వెలుగు నీ యెంకితనమే ! కొమ్మనొక చేయూని గోవునొక చేయాని వేళ్ళు కదిపితివా, నె మళ్ళజత దిగియాడ ! ఆ చిత్ర... చిలుక, పావురము, నీ చే వ్రాల చెంపగొని అంత ననుగని, వింత, వంత, మీ మువురెగుర ! ఆ చిత్ర... కోడె, పసిలేడి, నడి కోన నిను పసిగట్టి 'నేను, నే'నని యురికి నినుతాకి కనుమూయ ! ఆ చిత్ర... యేట కనుచాటొసగ తోట నీడల తెరలు నాటి వెన్నెలనావ నా,నీ, మరువ నీవ ! ఆ చిత్ర... 39.చిలుక పలుకు ఎకసకె మెవరికి తెలుసు ? ఎంకిచిలుక మనుసు గడుసు ! ఎకసకె... 'పేరంటము పిలిచి తోట చూరవిడుతె' యని నేనన- చిలుకను పురికొలిపి నన్ను 'బలిరాజా'యనిపించిన ఎకసకె... గాయపడిన లేగకు నే సాయమిడకె సాగిపోవ- చిలుకను వుసికొలిపి నన్ను 'శిబిరాజా' యనిపించిన ఎకసకె... కలలో తన సెలవులేకె కానలబడి పోతినేమొ- మెలకువగని చిలుక బిలిచి 'నలరాజా' యనిపించిన ఎకసకె.... పూలను గద్దియ నమరించి పూలకిరీటము కూరిచి 'రాజా' యన తానెకోరు 'రాణీ'తన మనుకొంటిని ! ఎకసకె... ఎగతాళియు ఎంతో సొగసు ఎంకి చిలుక మనుసె మనుసు ! ఎకసకె... 4.చెర కరములు సిరులు పరుల కారింపనా ? ఎంకి కనులెత్తెనా రాజు గతులెరుగునా ? 'నారాజు కగుశయ్య రేరాజు చేరె'నని శయ్య సదురును యెంకి చంద్రుగని కనులార్చు ! కరములు సిరులు.... పానుపున మాజోటి పవళింపు భావించు వెచ్చవెచ్చని పాన్పు వే విధుల లాలించు ! కరములు సిరులు.... తనను వెన్నెల సోక తప్పువలె కోపించు 'రాజుపస గనురాజు రాడ ?' యని తలయూచు ! కరములు సిరులు... నేరాక తనుతరలు నా రాక గని మరలు కళ్ళలో చందురుని కైదుగొని నిదురించు ! కరములు సిరులు.... దూరాల దొర,పై నిగారాల రాజు కీ కరములు సిరులు పరుల గారింపనా ఎంకి కనులెత్తెనా రాజె గతులెరుగునా ? 41.రేవెలుగు ఎవరైన యెపుడైన యేవాడనైన యింత జాలి గనెర యెంకి చిత్రాలు ? మొయిలు జొరె చంద్రుడని భయపు మిష నా యెంకి పూసెజ్జ నాపజ్జ పోగుపడ-ఆరటము ! ఎవరైన యెపుడైన... మబ్బు వెలువడు చంద మామ గని, తన చీర చెరగు మాటిడి నన్ను జీరు సిగ్గరితనము ! ఎవరైన యెపుడైన.... 'కళ్ళ ములుకులు దించె కంఠపాశము లేసె కిరణాలు నువులేని తరి' యనెడు-ఆకులము ! ఎవరైన యెపుడైన... 'దృష్టి'తొలగగ తనను తిలకముగ నేగొనిన నెలవంక నా రాజు తులయె యను-అతిశయము ! ఎవరైన యెపుడైన... రేవెలుగు గీవెలుగు నా వెనుకె యనుమతము ! ఎవరైన యెపుడైన... 42.ఉయ్యాల ఎంకి వూగెను కొమ్మ వుయ్యాలా ! చంద్ర వంక వూగెను బొమ్మవుయ్యాలా ! ఏటిపైకొమ్మ నూ యెల యెంకి అమరించె నీట బొమ్మవుయ్యాల నెలవంక వెలయించె ..ఎంకి... ఎంకి వన్నెలచీర నెగిరె వెన్నెల పూలు ఎండుటాకుల గొలుసు వెండితీగలు చేరె ! ...ఎంకి... సికపూలు, ముంగురులు చిరుమువల మొలనూలు ఒకచే సదురుకొనుచు ఒయ్యారమే వూగె ! ...ఎంకి.... తీగల నడుమ నూగె దీపమై, తిలకమై, పీఠమై-ఎంకికి-కి రీటమై,నెలవంక ! ..ఎంకి.... మున్నీటి యాజోడె ఆనాటి కీనాడు ! ...ఎంకి.... 43.తపస్సు "సాగరుని సల్లాపమా అల చందురుని యుల్లాసమా సిక తాతలాల విలాసమా ఆ పగిది బంధించు నీ కనుపాప నెయ్యది తాపసీ ?" "కలదు నా పాలకుని కంటను కడలి, కల దీ చందమామయు అలల తలపై నాట్యమాడుదు రచట దంపతు లెవ్వరో ? ఆట కలరును సాగరుండును అలల ననుకూలముగ నడుపును, దంపతులు నింపుదు రతని రత నంపు కాంతుల కాన్కలన్ ! బాలభక్తులవలె, నిలింపుల లీల, శంపాలతికయన,గో పాలు దరహాసాంచలమువలె నటన సలిపిరి చిటుకలో ! ఆటలాడెడు నా సురూపమె కోటి గుణితంబయ్యె త్రుటిలో పాలకుడు తనుమరచి పరవశులీల కన్నులు మూయగన్ ! సాగరుని సల్లాపమేలా చందురుని యుల్లాసమేలా సైకతంపు విలాసమేలా లోకమిక నేలా ?"